Kral mezarlarinin mastaba biçiminden, ehram sekline geçisine esasli bir sebep vardir ki, o da Kralin her türlü tecavüzden masun kalmasini temin etmek içindir. Mastabalarin insa tarzina ne kadar dikkat edilirse edilsin, hiç bir zaman yagmacilardan kurtulamamislardir. Zaten bir kere mezar açilip hava ile temas haline geçtigi vakit cesetler de çürüyüp toprak haline gelmislerdir.Bundan dolayi o kral mezarlari öyle saglam ve azamette yapilmalidir ki kimse o mezari açma girisiminde bulunamasin. Bunun içinde ehramlar yapilmistir.
Bu olay ilk kez Kral Djoser zamaninda baslamistir. Önce kendine Abidos’ta bir mastaba yaptirmisti. Sonra fikrini degistirerek Memfis civarinda Saqqara’da muazzam bir metfen insa ettirmistir. Iste basamakli ehram budur.
Saqqara Ehrami gerçekte ehram ile mastaba arasi bir abidedir. Kat kat yükseldikçe çevresi darlasan ve 7 dev basamakli bir merdiven seklini alan 7 mastabaya benzemektedir. Merkezi yerden göge dogru 61 metredir. Mastaba ehrami andirir.
Mastabaya göre basamakli ehram su yenilikleri meydana getirmistir:
- Tugla yerine tas kullanilmis ve mastaba dahilindeki serdap ve mabedi disari çikarmistir.
- Her mastabanin içinde bulunan 3 kisim bunda da mevcuttur. Ancak daha fazla büyütülmüs ve ikisi binanin disina çikarilmistir.
- Kuzey cephesinde, ehramin kapattigi saha ortasinda kayaliklar içinde oyulmus iki oda seklinde bir mahzene kadar uzanan meyilli bir geçit vardir.
- Lahit kuyunun dibindedir. Duvarlari mavi mineli fayanslarla kaplidir.
- Bir kenarin kapilari Osiris ve Isis’in isaretlerle çevrilmis olan Djoser’in protokolü ile süslenmistir. Sari yildizlar tavani kaplamistir. Bu mahzen gögü etmekte bulunuyor.
Serdap, kuzey cephede tek parçadan olusan taslardan yapilmis bir binadir. Bir menfez önünde tek parça sist tasindan üretilmis ve Osiris’in kefeni ile örtülmüs bulunan Djoser’in bir heykeli bulunmaktadir. Bu heykel duvarlari kismen harap oldugu için süsleri belirsiz bir hale gelen mabede bakmaktadir.
Djoser’den Senefru’ya kadar kral mezarlarinin mimarisinde iki meyil görülür:
Birincisi her yönden büyüyen ebadi. Ikincisi piramidin gövdesinin gerçek piramide dogru tekamülü.
Bunda da intikal abidesi Dhashur Piramidi’dir. Kral Honi’ye atfedilmistir. Bundan sonra bu nevi mezara daha iyi bir sekil vermek için Snefru’nun denemesi gelir. Bu kral kendisine Meidum’da mezar yaptirir. Piramitlerin bütün azamet ve hasmetle göklere dogru yükselmesi firavunlarin göge yükselisinin simgesi olarak gösterilmistir.
Piramitler bir çesit mezarlardir. Piramit; cenaze merasimden onra artik girilmeyecek olan granitten yapilma dahili odalarinda bütün azametli kütlesi ile kralin cesedini koruyordu. Keops’un lahi yerindedir ama bostur. Mikerinos’un lahdinde mumyali bas bulunmus, Mikerinos denilmistir.
Piramitlerin biçimi bir simgedir; Gerçekten de kenarları basamaklar halinde olduğunda piramitler ölü kralın ruhunun, babası Ra'ya yani, Güneş'e kavuştuğu merdiveni belirtir; daha sonraları kenarları düz yapılmaya başlandığında piramitlerin bulutların içinden geçerek eğimli biçimde düşen güneş ışınları demetinin taşlaşmış bir görüntüsünü simgelediği bilinir.Piramit ölü kral için yaptırılan mimari bütünün en önemli bütünüydü.Çevresinde anıtsal bir duvar vardı; yanındaysa ölü tapınakları yer alıyordu.Piramitlerin başlangıçta çok büyük olan boyutları Eski İmparatorluk döneminde yavaş yavaş küçüldü ve Orta İmparatorluk'ta belirli bir ölçüde kaldı.Yeni İmparatorluk dönemindeyse piramitler kral mezarı olarak ortadan kalktı.
III. sülalenin kurucusu olan kral Zoser'in piramidi bilinen ilk piramittir.Kahire'nin 28 km güneyinde Sakkara yaylasında eski başkent Menfis (Memphis) yakınında yükselen bu piramit, firavunun emri üzerine mimar İmhotep tarafından gerçekleştirildi.İmhotep piramit biçimindeki ilk kral mezarını ortaya attı ve bu gelenek, firavunlara tanınan bir ayrıcalık olarak kaldı.Dört bir yanındaki altışar geniş taş basamağıyla dev bir merdiven gibi görünen Zoser piramidi 109m eninde 121m boyundaki dikdörtgen bir taban üstünde yükseliyordu (61m).
Piramidin altında, kayalar içine derin biçimde oyulmuş ve mavi fayans karolarla süslü ölü odaları bulunuyordu.Bu basamaklı piramit, 1600m uzunluğunda ve 10,5m yüksekliğinde görkemli bir duvarla kuşatılan on beş hektarlık merkezinde yer alır.Kralın bu "ebedi konutu"nda törenlerinin kutlanmasına yarayan çeşitli ek binalar da, günümüzde Mısır'ın en etkileyici arkeolojik sitelerinden biri olan bu anıtlar bütününün içinde yer alıyordu.
—————
