Sular Altında Saklanan Tarih
13.05.2013 17:37
Türkiye'de su altı arkeolejisinin doğması,ekmeğini denizin derinliklerinde arayan gözü pek,cesur,yürekli sünger avcıları sayesinde oldu.1960 yılında sünger avcısı Kemal ARAS'ın,Gelidonya Burnu civarında yaptığı dalışlar sırasında gördüklerini anlatması,ilk su altı kazısını başlattı. Su altı arkeologlarının işi ilk yıllarda olduça zordu.Teknoloji elvermediği için dalgıçlar her dalışta ancak yarım saat kazı yapabiliyorlardı.Antik döneme ait bir batığın sonarla tespit edilmesi 1960'lı yıllarla,Bodrum-Yalıkavak'ta gerçekleştirildi.İlk kez 1970'li yıllarda saf oksijen kullanılarak seömşin üstündeki bilinmeu altında kazı yapma süresi uzatıldı.1990'lı yıllarda küçük denizaltılılar ve uzaktan kumandalı robotlar devreye girdi.Su altı arkeolojisi,şimdilerde tüm dünyanın ilgisini çeken bir çalışma haline geldi.Her batık,geçmişin üstündeki bilinmezlik perdesini biraz daha araladı.Örneğin,1025 yılında Marmaris yakınlarındaki Serçe Limanı'nda batan gemi,Orta Çağ İslam cam sanatının bütün inceliklerini gözler önüne serdi.Bu gemiden çıkarılan ve Bodrum su altı Arkeoleji Müzesi'nde sergilenen eşyalar,dünyanın en zengin antik cam koleksiyonunu oluşturdu.Bu batıktan ayrıca bir de satranç takımı gün yüzüne çıkarıldı. Kaş yakınlarında Uluburun'da 1300 yıllarında batan diğer bir gemi ise 20.yüzyılın en önemli arkeolejik keşiflerinden biri olarak tanımlanSular Altında Saklanan Tarihdı.Çeşitli renklerde cam külçeleri,fildişleri,Kenan uygarlığına ait altın madalyonlar ve gümüş bilezikler,Mısır kraliçesi Nefertiti'nin bilinen tek altın mühürü bu batıktan çıkarıldı. Doğu-Batı deniz taşımacılığının en önemli limanlarına sahip olan Anadolu,bugün su altıerkeolojisi bakımından dünyanın en zengin bölgelerindendir.Ancak suların gözlerden gizlediği arkeolojik zenginlikler,kültür turizminden yeteri kadar nasibini alamadı. Kültür Bakanlığı su altı ar arkeolojisini geliştirmek için yeni bir proje oluşturdu.Bu projeye göre Türkiye'ni,su altı zenginliklerinin envanterleri çıkarılıp,su altı arkeoloji parkları kurularak,buralar yerli ve yabancı meraklılarının ziyaretine açılacaktır.Eğer bu proje gerçekleştirilirse Anadolu sahilleri su altı erkeologlarının gözde adreslerinden biri haline gelerek''Güneş-Kum-Deniz''üçlüsüne bir de su altı arkeolojisi eklenecektir.Bakanlık,heyecan veren bu projenin bir an önce hayata geçirilmesi için,Uluslararası Su Altı Arkeoloji Enstitüsü(INA),Türkiye Su Altı Arkeoloji Vakfı(TINA)ve üniversitelerinin su altı kulüpleri ile iş birliği yapmaktadır.
—————
Geri
